ANTEP FISTIĞI NEDİR?
Antepfıstığı(pistacia vera),sakız ağacıgiller familyasından yenebilen kabuklu bir meyveve bu meyvenin ağacına verilen addır. Pistacia cinsinin hemen bütün türlerine sert kabuklu fıstık denilirse de bu isim doğru olarak sadece pistacia vera türüne verilir. Pistacia cinsi içerisindeki 10 veya daha fazla sayıdaki türlerden sadece pistacia vera (Antepfıstığı) ticari alanda değere sahip olup kuruyemiş olarak alınıp satılan ve meyveleri yenen bir ürün olarak kabul edilir. Antep fıstığının bütün türlerinin meyveleri
kemik gibi çok sert kabukludur.
Bazı yörelerde Şam fıstığıolarak da bilinir (Ticari anlamda çerezlikolarak kullanılmak amacıylageldiği ilk yer Şam olduğu içinyıllarca Şamfıstığı diye telaffuz edilmiştir.).Antepfıstığı denilmesinin sebebi ilk fıstık işletmelerinin Gaziantep'te kurulması ve Türkiye'ye buradan dağıtılmasıdır. Antepfıstığı ağacından yetişir, yağlı, ince kabukludur. Eczacılıkta öksürük şurubu yapımında ve tatlıcılıkta kullanılır.
Antep fıstığının dünyaüzerinde ikigen merkezi yani vatanı vardır. Bunlardan biri Anadolu, Kafkasya, İran ve Türkmenistan'ın yüksek kısımlarını içine alan Yakın Doğu gen merkezi, diğeri de Orta Asya gen merkezidir. Antep fıstığının kültür formlarının gen merkezi ise Anadolu, İran, Suriye, Afganistanve Filistin’dir.
Antepfıstığı özel iklim istekleri nedeniyle dünyada belirli bazı ülkelerdeyetiştirilir. Dünya üretiminin %50’den fazlasını İran üretir, bunu ABDve Türkiye izler.
Türkiye'de ise en çok Şanlıurfa, Gaziantep (Nizipilçesi), Siirt, Kahramanmaraş, Adıyaman, Diyarbakır illerinde yetişir. Fıstık ağacı sıcak havayı çok sever.
Antepfıstığı, sanayide kullanılan ve çerezlik çeşitleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Sanayide Halebi,uzun, kırmızı, kısmende Ohadi ve Barakyıldızı; çerezlik olarakdaSiirt,Tekin,kısmen Barak yıldızı ve Ohadi çeşitleri kullanılır.